Johanna van Embden-Butler Fonds

De Boerderijen Stichting Zeeland (BSZ) ontving eind 2016 een gift van € 10.000 uit de nalatenschap van mevrouw van Embden.

Het bestuur van de BSZ heeft naar aanleiding daarvan besloten om een fonds in te stellen waarin deze gift opgenomen wordt.

Uit de eigen reserve project  is daar € 5.000 aan toegevoegd, zodat het startkapitaal van het fonds € 15.000 bedraagt.

NAAM FONDS:    Johanna van Embden-Butler Fonds

DOELSTELLING FONDS: Het leveren van bijdragen aan eigenaren die een bijzondere inspanning leveren om agrarisch erfgoed in stand te houden.

INGESTELD DOOR: Bestuur Boerderijenstichting Zeeland per 1 januari 2017

FINANCIEEL: Toevoegingen kunnen gedaan worden door BSZ of door derden (via BSZ).

Het bestuur van BSZ beslist over toevoegingen en onttrekkingen aan het fonds.

Het fonds maakt deel uit van de financiële administratie van de BSZ.

WIE NEEMT BESLUITEN: Alle besluiten omtrent het fonds worden genomen door het bestuur van BSZ.

Vastgesteld in bestuursvergadering BSZ 19 september 2017.

Levensverhaal Johanna van Embden-Butler

(geboren 3-2-1922, overleden 31-12-2015)

Johanna werd geboren op een boerderij in de Schorerpolder die dezelfde naam droeg. Dwars door de polder liep de grens tussen de gemeentes Nieuw en Sint Joosland en Ritthem.

Zij was de oudste dochter van Johannes Cornelis Butler (25-5-1895 Kapelle-Biezelinge) en Jacoba Mol (29-4-1897 Oudelande). In datzelfde jaar 1922 overleed haar grootvader en besloten haar grootmoeder en 7 zoons met aanhang, waaronder dus Johanna’s ouders, te emigreren naar Australië. Johanna was toen 16 maanden.

Haar zoon David vertelt:

Op de afgelegen boerderij, in de buurt van Perth, ging alles in het Zeeuws. Dat was best lastig toen ze naar school moest en ineens Engels moest leren. Op de boerderij werkte Johanna na haar school jaren vanaf haar 16e volledig mee, alles ging met grote trekpaarden, spannen van 7 of 8 tegelijk moest ze mennen. Er is altijd een sterke band geweest met Zeeland en de familie daar. Met brieven en foto’s werd het contact alle jaren intensief onderhouden.

In de 2e wereldoorlog meldde zij zich aan als vrijwilligster bij het vrouwenkorps van de KNIL en zo ontmoette zij haar toekomstige echtgenoot Otto van Embden, een Nederlander die vliegenier was. Hun zoon David werd in 1946 geboren.

Na de oorlog volgden er omzwervingen alvorens zij zich definitief in Nederland vestigden. Naar het eiland Biak, vlak na de oorlog, waarnaar Otto werd overgeplaatst, daarna Bandung op Java dat allesbehalve veilig was voor westerlingen in de Bersiap periode. Van daaruit gerepatrieerd met de beroemde MS Johan van Oldenbarnevelt. Johanna kon niet aarden in Nederland, ondanks de warme familieband met Zeeland, en na 18 maanden vertrokken zij in 1950 om in Australië te gaan wonen, wat geen succes bleek. De grote werkeloosheid maakte dat Otto zijn gezin nauwelijks kon onderhouden. Hij zag kansen in de VS en ze vertrokken naar Florida.

 

Het leven daar was waar Johanna na al die ontberingen van gedroomd had: wonen in een mooi nieuw huisje, zon elke dag, een auto voor de deur, een automatische wasmachine en vaatwasser, en dat al in de 50er jaren, en een handvol vriendinnen waar ze nog tot haar dood contact mee onderhouden heeft.

Voor haar man Otto was het echter een teleurstelling dat hij met zijn beperkte opleiding niet “The American Dream” kon verwezenlijken. Uiteindelijk hebben ze na 7 jaar de knoop doorgehakt en zijn ze na eerst een jaar bij de familie in Australië, definitief naar Nederland gekomen. Dat was in 1961.

Vanaf dat moment kon zij regelmatig de Zeeuwse familie komen opzoeken. De meeste waren boerenfamilies, allemaal woonachtig op typisch Zeeuwse boerderijen.

Ook bezocht zij de boerderij waar zij geboren was, in de Schorerpolder bij Ritthem.

 

In de 2e wereldoorlog was de oorspronkelijke bebouwing afgebroken. Maar na de oorlog is deze herbouwd. Zij bezocht daar ook de familie van Soelen die daar als laatste woonde tot ook deze boerderij in 2006 werd afgebroken. Dit nadat de 28 hectare grote Schorerpolder werd aangekocht voor natuurcompensatie t.b.v. de Westerschelde container terminal die er overigens nooit gekomen is.

De as van Johanna is na haar overlijden uitgestrooid op dit tot nu toe braakliggend terrein.

De combinatie van betrokkenheid met Zeeland, haar liefde voor Zeeuwse trekpaarden, het Zeeuwse landschap en de karakteristieke Zeeuwse boerderijen, hebben allemaal bijgedragen aan haar laatste wens om te helpen dit alles in stand te houden.

 

Dat leidde tot een 3 tal legaten waarvan 1 aan de Boerderijen Stichting Zeeland die er het Johanna van Embden-Butler fonds voor oprichtte.